به نقل از «خبرگزاری میزان»

حال بد «البرز» و زاگرس»؛ حافظان تنوع زیستی ایران را دریابیم  

تاریخ انتشار: ۲۲ آذر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۲۹۱۶۹۸

چند وقتی است برخی افراد با لودر و بلدوزر برای توسعه شهر نشینی به جان کوه‌های البرز و زاگرس افتاده اند. در این راستا برای حفظ اقلیم ایران و جلوگیری از فرسایش آن‌ها به عنوان منبع تنوع زیست این کشور باید تلاش‌هایی انجام شود.   خبرگزاری میزان _ روزنامه ایران نوشت: «تنوع زیستی کوهستان» به عنوان شعار امسال روز جهانی کوهستان از سوی سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) نیز مورد توجه و تاکید قرار گرفته است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این شعار در روز جهانی کوهستان بیش از آنکه یک یاد‌آوری باشد، یک هشدار است. کوهستان انبار ذخیره تنوع زیستی کره مسکون محسوب می‌شود. آب‌انبار و برج آب‌های سرزمینی است. حدود یک‌چهارم تنوع‌زیستی خشکی به کوهستان تعلق دارد. اگر جهان در زاگرس و البرز خلاصه شود وضعیت خاص‌تر می‌شود. نیمی از مردم جهان به آب‌هایی وابسته‌اند که از کوه‌ها سرچشمه می‌گیرند. این نسبت‌ها در ایران باز هم بیشتر است؛ دشت‌های ایران خواه به‌علت بهره‌کشی چندهزار ساله، خواه به‌علت خشکی و گرمای شدید، میزبان گونه‌های گیاهی و جانوری بسیار زیاد نیستند، اما کوه‌ها به‌دلیل ریخت‌شناسی پرتنوع و تراز‌های ارتفاعی متفاوت و البته به‌دلیل آن که کمتر در دسترس بوده‌اند، انبوهی از گونه‌ها را در دامان خود حفظ کرده یا پناه داده‌اند. آیا این به معنای حال خوب کوهستان در ایران است؟   آخرین پناهگاه طبیعت   عباس محمدی، مدیر گروه دیده‌بان کوهستان انجمن کوهنوردان ایران می‌گوید: «سکونت ۱۰ هزار ساله و تمدن ۵ هزارساله در دشت‌های ایران و بهره‌کشی از آن‌ها به تحلیل و کاهش تنوع زیستی جانوری و گیاهی در دشت‌های ایران منجر شده است. در مقابل، اما کوه‌ها غیر‌قابل دسترس بودند. با وجود پوشش خاکی دشت‌ها نیازی به کشاورزی در کوه‌ها نبود.» محمدی توپوگرافی خاص کوه با صخره‌های صاف، مرتفع، شیب‌دار، سایه‌گستر، آفتابگیر، تراز ارتفاعی مختلف و... را باعث ایجاد تنوع زیستی گوناگونی می‌داند و می‌گوید: «در هر ۱۰۰ متر ارتفاع، دما شش دهم درجه کم می‌شود که تغییر زیادی در سیستم آب و هوایی و پوشش گیاهی و جانوری به‌وجود می‌آورد.»   او در پاسخ به این سؤال که کوه‌ها به چه درد انسان می‌خورند، می‌گوید: «کوهستان‌ها بستر نیمی از «نقاط داغ» زیستی (منطقه‌هایی که تنوع بسیار بالا دارند) و میزبان ۳۰ درصد کل منطقه‌های کلیدی تنوع هستند. از بیست گیاهی که ۸۰ درصد خوراک انسان‌ها را تأمین می‌کنند، شش گونه ذرت، سیب‌زمینی، جو، ذرت خوشه‌ای، گوجه‌فرنگی و سیب منشأ کوهستانی دارند و در کوهستان‌ها تنوع یافته‌اند. او به مطالعات انجام گرفته در کوهستان‌های امریکای جنوبی نقبی می‌زند و می‌گوید: «پژوهشگران در آنجا به گونه‌ای خوراکی دست یافته‌اند که ارزش غذایی زیادی دارد و در مقابل آفات هم مقاوم است.» به‌گفته محمدی، ۴۰ درصد کل دارو‌های گیاهی منشأ گیاهی دارند. او می‌گوید: «شناخت انسان از گونه‌های گیاهی و جانوری زمین کمتر از ۱۰ درصد است و بسیاری از گونه‌ها هنوز شناسایی نشده‌اند.» ادوارد ویلسون پژوهشگر امریکایی احتمال می‌دهد کمتر از یک درصد گونه‌های حیوانی و گیاهی شناسایی شده باشند. محمدی، یال و دره‌های عمیق کوهستان را موزه تنوع زیستی می‌داند و می‌گوید: «به‌دلیل ریخت‌شناسی پرتنوع و تراز‌های ارتفاعی متفاوت و البته به‌دلیل آنکه کمتر در دسترس بوده‌اند، انبوهی از گونه‌ها را در دامان خود حفظ کرده یا پناه داده‌اند.»   او از این روند و جا‌به‌جایی اجباری به «پناه دادن» یاد می‌کند و به خبر آنلاین می‌گوید: «بعضی از گونه‌ها که پیش‌تر در دشت‌ها می‌زیستند، در دهه‌های اخیر خود را به‌تدریج به دامنه کوه‌ها و حتی به ارتفاعات رسانده‌اند. برای نمونه می‌توان به گونه شاخص یوز اشاره کرد که در اصل دشت‌زی بوده، اما امروزه بیشتر در نقاط تپه ماهور دیده می‌شود، چرا که دشت‌هایی که در آن می‌زیسته در بسیاری از نقاط دستخوش طرح‌های بی‌ملاحظه توسعه شده است. همچنین بعضی گونه‌های درختی شاخص جنگل‌های جلگه‌ای شمال مانند شمشاد و توسکای قشلاقی، امروزه بیشتر در تراز‌های ارتفاعی بالاتر که از ساخت‌وساز یا تبدیل به زمین کشاورزی در امان مانده، به چشم می‌خورند.»   آیا حال کوهستان‌های ایران خوب است؟   پاسخ به این پرسش منفی است، چون به موازات پناه بردن گونه‌های درختی و جانوری به ارتفاعات و کوهستان، انسان‌ها با لودر و بلدوزر به کوه‌ها هجوم برده‌اند. حال کوهستان‌ها در مناطق صعب‌العبور شاید از دشت‌ها بهتر باشد. بسیاری از دشت‌های ایران نه تنها به‌دلیل بهره وری بی‌رویه، تنوع زیستی خود را از دست داده‌اند بلکه حتی با گسترش شهر‌ها آسفالت شده‌اند. دشت‌هایی که دیگر نامی از آن‌ها در جغرافیا نیست و به تاریخ پیوسته‌اند. اما در زمانی که کوه‌خواری به یکی از کلیدواژه‌های پرتکرار تبدیل شده است، وقتی که دماوند نماد تاریخی - طبیعی ایران، یال‌بندی و وقف می‌شود، در برهه‌ای که کوه‌های جنگلی استان‌های شمالی محل تاخت‌و‌تاز ویلاسازان می‌شود، در روزگاری که یک کوه را از پایه تا قله می‌تراشند و در دریاچه ارومیه می‌ریزند تا روگذر بسازند، نمی‌توان از حال خوب کوهستان خبر داد. این کوه‌خواری‌ها در مناطق دوردست انجام می‌گیرند. کوه خواری در حوزه شهری که قصه‌ای دیگر دارد. کوه‌هایی که در چارت سازمانی هم خارج از چتر حمایتی سازمان جنگل‌ها، منابع‌طبیعی و آبخیزداری هستند. وزارت راه و شهرسازی درباره آن‌ها تصمیم می‌گیرد که کارش تسطیح اراضی و ساختمان‌سازی است.   توسعه تله‌کابین و وسایل تفریح ماشینی در کوه‌های شمال تهران، هتل‌سازی و پارک‌سازی در کوه صفه اصفهان، احداث تله‌کابین در کوه عینالی تبریز، تخریب جنگل‌های هیرکانی کوه‌های مشرف به لاهیجان و لنگرود برای کشیدن خط تله‌کابین، جاده‌کشی در کوه چندران سمنان و تبدیل بخش‌هایی از آن به پارک، تخریب کوه‌های خلج مشهد و ساخت پالایشگاه در منطقه کوهستانی بمو در نزدیکی شیراز، فقط چند نمونه از دست‌اندازی به گنجینه‌های کوهستانی کنارشهری است که عباس محمدی نام می‌برد. برای مثال، کوه‌خواری در اطراف تهران آنقدر زخمش عمیق است که انجمن کوهنوردان ایران، طرح ثبت ملی رشته‌کوه توچال به‌عنوان چشم‌انداز حفاظت‌شده را به شورای شهر برد. طراحان این ثبت امید دارند که توچال از توسعه گردشگری ماشینی در محدوده ولنجک و دیگر کوه‌پایه‌های توچال مصون بماند.   سیمای کوهستان شکننده و آسیب‌پذیر است. مقاومت پوشش گیاهی در مقابل عوامل خارجی از جمله تفرج کم بوده و توان خوداحیایی کمی دارد. از منظر تفرجی و گردشگری، از آنچه در کوهستان‌ها ایران بویژه کوهستان‌های جنگلی هیرکانی اتفاق افتاده می‌توان به فاجعه یاد کرد. ویلاسازی در کوه دماوند هم زخم عمیقی است؛ بنابراین نمی‌توان از حال خوب کوهستان در مقایسه با دشت سخن گفت.۸۰ درصد آب مصرفی جهان از مناطق کوهستانی تأمین می‌شود. ۴۰ درصد آب ایران از کوهستان‌های جنگلی زاگرس سرچشمه می‌گیرد. حیات انسان به کوهستان وابسته است. تمام شهر‌های مهم ایران در پای کوه هستند و هیچ شهری در داخل فلات ایران وجود ندارد که حیاتش وابسته به کوه نباشد. سرزمین خشک و نیمه خشک ایران، در سایه زاگرس و البرز تبدیل به سرزمینی چهار فصل می‌شود؛ بدون این دو هیچ فرقی با عربستان ندارد؛ بنابراین باید شعار امسال روز بین‌المللی کوهستان «تنوع زیستی اهمیت دارد؛ از آینده‌مان محافظت کنیم» را جدی گرفت، چون مسأله مرگ و زندگی در میان است.   بیشتر بخوانید: بازگشت ۵۰۰ هکتار از اراضی ملی به بیت المال با اقدامات دادگستری کهگیلویه و بویراحمد   انتهای پیام/
خبرگزاری میزان: انتشار مطالب و اخبار تحلیلی سایر رسانه‌های داخلی و خارجی لزوماً به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفاً جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای منتشر می‌شود. برچسب ها: کوهستان ایران

منبع: خبرگزاری میزان

کلیدواژه: کوهستان ایران دشت های ایران تنوع زیستی کوهستان ها گونه ها کوه خواری دشت ها کوه ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mizan.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری میزان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۲۹۱۶۹۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

قطار ارتباط دانشگاه با صنعت به سرعت پیش می‌رود

به گزارش خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری آنا، شهلا پاسلار، رئیس شورای پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی استان هرمزگان در نشست مشترک اعضای هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس با اعضای شرکت بهره‌برداری نفت و گاز زاگرس جنوبی با اشاره به توانمندی‌های دانشگاه آزاد اسلامی و حرکت این دانشگاه بر محور حل مسئله در تشرح برنامه‌های پژوهشی این دانشگاه اظهار کرد: حضور هیئت علمی توانمند و متخصص در عرصه علم و فناوری در این دانشگاه این فرصت را به وجود آورده تا با صنعت به‌عنوان رکن اصلی توسعه کشور ارتباط تنگاتنگ برقرار کند و از فرصت‌های پیش رو در راستای سرعت بخشیدن به این اهداف و کمک به ارتقای توسعه، همکاری تنگاتنگی داشته باشد.

وی سند تحول و تعالی دانشگاه را برنامه پنح ساله منسجم خواند که حرکت دانشگاه را بر محور کارآفرینی، حل مسئله و تربیت نیروی متخصص ریل گذاری کرده و افزود: این دانشگاه با داشتن راهبرد‌های کلان، رویکردی تحول‌آفرین بر محور‌های راهبردی به‌منظور انسجام‌بخشی و ساختار محتوایی برنامه‌های علمی و پژوهشی به دنبال تمدن‌سازی نوینی از علم و فناوری دارد و این مهم می‌تواند در تعامل و ارتباط با صنعت، جامه عمل به خود گیرد.

رئیس شورای پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی استان هرمزگان طراحی و اجرای نظام شناسایی و پرورش استعداد‌های درخشان، تدوین نظام‌نامه تأسیس دانشکده‌های تخصصی در چارچوب مبانی علمی و معرفتی را از قدم‌های مثبت این دانشگاه بر محور توسعه قلمداد کرد و ادامه داد: ارتقا روزآمدی و کاربردی رشته‌ها، افزایش کیفیت و اثربخشی فرایند آموزشی، نهادینه‌سازی قدرت خلاقیت و رویکرد حل مسئله در کنار تقویت هم‌افزایی میان عوامل زیست‌بوم آموزش‌های مهارتی و حرفه‌ای دانشجویان از سیاست‌های راهبردی این دانشگاه است که با جدیت پیگیری و اجرا می‌شود.

پاسلار توانمندسازی پژوهشگران، ترویج و فرهنگ‌سازی کسب‌وکار‌های مبتنی بر نوآوری در محیط دانشگاه، بازاریابی فناور‌های و محصولات دانش‌بنیان و ذی‌نفع سازی پژوهشگران در چرخه فرایند سازی و تجاری‌سازی علم و توسعه کمی و کیفی واحد‌های نوآور و هسته‌های فناور در مرکز رشد و ارتقا جایگاه دانشگاه در زیست‌بوم کشور را از دیگر سیاست‌های جاری این دانشگاه برشمرد که در حال سرمایه‌گذاری در راستای توسعه است.

وی با بیان اینکه امروز ارتباط دانشگاه و صنعت می‌تواند گره‌گشای بسیاری از مشکلات جامعه باشد، اعلام آمادگی خود را در همکاری با شرکت زاگرس جنوبی فعال درعرصه نفت و گاز اعلام کرد و توضیح داد: در اختیار گذاردن آزمایشگاه‌های تخصصی این دانشگاه در همکاری با این شرکت ، برنامه‌ریزی برای حضور دانشجویان و هیئت علمی دانشگاه از تأسیسات منطقه عملیاتی این شرکت در راستای آشنایی بیشتر با صنایع بالادستی گاز و معرفی اعضای کارگروه پژوهشی برای ایجاد ارتباط تعامل مؤثر با این شرکت و سایر صنایع در حوزه تخصصی از سیاست‌های مهم این همکاری خواهد بود. 

رئیس شورای پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی استان هرمزگان، پیگیری چالش و نیاز‌های تأییدشده زاگرس جنوبی به‌صورت مکتوب به دانشگاه، ارائه ایده‌ها و طرح‌های دانشجویان نخبه، پژوهشگر و استادان هیئت علمی این شرکت‌ها و معرفی دستاورد‌های آنان در راستای برنامه‌های پیش روی این شرکت با توجه به ایجاد فضای مناسب برای تولید ساخت اول و طرح‌های پژوهانه ایجادشده، حضور دانشجویان دانشگاه در صنعت، در قالب طرح‌های کارآموزی با ارائه معرفی‌نامه از دانشگاه از دیگر سیاست‌های مهم این دانشگاه با همکاری شرکت زاگرس جنوبی عنوان کرد.

آمادگی همکاری شرکت زاگرس جنوبی با دانشگاه آزاد

رئیس منطقه عملیاتی نفت و گاز زاگرس جنوبی نیز جایگاه منطقه عملیاتی این شرکت را تشریح و سپس با ارائه طرح‌ها و برنامه توسعه این شرکت در راستای ایجاد اشتغال و برطرف کردن نیاز‌های جامعه بر همکاری این شرکت با دانشگاه تأکید کرد و گفت: این شرکت نیز آمادگی دارد تا در راستای رفع نیاز‌های خود و تربیت نیروی انسانی کارآمد با دانشگاه همکاری کند.

حجت پریخواه‌زرمهر اظهار امیدواری کرد که ارتقا نظام پژوهش با قابلیت حل مسئله بتواند در توسعه کمی و کیفی دستاورد‌های این شرکت تأثیر چشمگیری بگذارد و راهی برای تقویت ارتباط اثربخش با خانواده دانشگاه را از منظر حمایتی و بهره‌گیری از فرصت‌های اثرگذار از تولید ایده تا محصول، حمایت ویژه کند.

محسن شادمان، رئیس کمیته پژوهش زاگرس جنوبی نیز با تأکید بر اهمیت مبحث پژوهش در حل مسائل و مشکلات موجود دیدگاه مثبت شرکت بهره‌برداری زاگرس جنوبی درباره تحقق برنامه‌های این شرکت و توسعه برنامه‌های فناورذانه و پژوهش محور را مطرح کرد و با اشاره به برخی از چالش‌ها و نیاز‌های شرکت زاگرس جنوبی بیان کرد: این نیاز‌ها و چالش‌های پیش رو در آینده به شکل جامع و کامل در اختیار دانشگاه قرار خواهد گرفت.

به گزارش آنا، این نشست با اظهارنظر سایر مدیران و مسئولان این شرکت و اعضای هیئت علمی دانشگاه آزاد بندرعباس در راستای ارتقای هم‌افزایی و بهبود راهکار‌های مؤثر برای برقراری تقویت و تعامل بیشتر در این دو مجموع ادامه یافت و مقرر شد با استمرار بخشیدن به این نشست‌ها و بهره‌گیری از نظرات علمی و کارشناسی شده در عملیاتی و اجرایی کردن برنامه اهتمام ویژه‌ای بکار گرفته شود.

انتهای پیام/